Kecha AQSh Prezidenti Donald Tramp xorijiy avtomobillar uchun 25 foizlik boj joriy etish haqidagi farmonni imzolagani haqidagi xabar tarqalganidan so'ng, yevro, funt sterling va boshqa xavfga sezgir aktivlar keskin pasaydi.

Bu qadam Tramp ma'muriyati tomonidan AQShda ishlab chiqarish ish o'rinlarini ko'paytirish strategiyasi sifatida ilgari surilayotgan savdo urushining kuchayishiga olib kelishi mumkin. Shuningdek, bu keyingi haftada kutilayotgan kengroq boj to'lqiniga zamin yaratadi. "Biz AQShda ishlab chiqarilmagan barcha avtomobillar uchun 25% boj joriy qilamiz," dedi Tramp Oval ofisda. "Hozirda 2.5% boshlang'ich darajadamiz va uni 25% ga oshiramiz. Biz mamlakatimizda biznes qilayotgan va ish o'rinlarimizni, boyligimizni, va ko'p yillardan beri bizdan olib kelinayotgan narsalarni olib ketayotgan davlatlardan to'lov olamiz."

Prezident uzoq vaqt muhokama qilingan o'zaro boj choralarining 2-apreldan kuchga kirishini va AQSh 3-apreldan boshlab yangi avtomobil bojlari yig'ishni boshlashini e'lon qildi.

Oq uyga ko'ra, bojlar faqat to'liq yig'ilgan avtomobillarga emas, balki muhim avtomobil qismlariga ham tadbiq etiladi, jumladan: dvigatel, transmissiya, uzatma qismlari va elektr tizimlariga. Ushbu qismlarga bojlar kechi bilan 3-maydan kuchga kiradi. Vaqt o'tishi bilan ro'yxatga boshqa qismlar ham qo'shilishi mumkin.

Tramp bojlarni doimiy deb atadi va istisnolar bo'yicha muzokaralar o'tkazish niyati yo'qligini bildirdi. Bu e'londan so'ng General Motors Co., Ford Motor Co. va Stellantis NV kabi yirik avtomobil ishlab chiqaruvchilarning aksiyalari savdo yopilishi ortidan keskin tushdi. Toyota Motor Corp. esa payshanba sessiyasini keskin pasayish bilan boshladi.

Oq uyning bayonotida aytilishicha, Trampning birinchi prezidentlik davrida Kanada va Meksika bilan imzolangan USMCA savdo kelishuvi doirasida sertifikat olgan import qiluvchilar o'z mahsulotlarini tasdiqlash imkoniga ega bo'ladilar. Majburiy nazorat tizimi shunday tashkil etiladiki, 25 foizlik boj faqat amerikalik bo'lmagan qismlar qiymatiga nisbatan qo'llaniladi.

Oq uy kotibi Uill Sharfning so'zlariga ko'ra, ushbu bojlar mavjud to'lovlardan tashqari joriy etiladi va bu choralar AQShga har yili $100 milliardlik qo'shimcha daromad keltiradi.

Shuningdek, boshqa sohalar uchun ham sektoral bojlar muhokama qilinmoqda. Tramp yog'och, yarim o'tkazgichlar va farmatsevtika mahsulotlariga nisbatan ham boj joriy qilish bilan tahdid qilgan. "Bu Amerika ozodlik kuni bo'ladi — 2-aprel. Men bu kunni intiqlik bilan kutyapman," dedi u chorshanba kuni.

Yangi avtomobil bojlari savdo mojaroida jiddiy eskalatsiyani anglatadi va bu qaror Yaponiyadan tortib Germaniya va Janubiy Koreyagacha bo'lgan eng yirik avtomobil brendlarini jalb etishi mumkin. Bular AQShning asosiy savdo hamkorlaridir. Bu qaror AQSh, Meksika va Kanada o'rtasidagi chuqur integratsiyalashgan ta'minot zanjirlariga tayanadigan Shimoliy Amerika avtomobil ishlab chiqaruvchilari faoliyatini izdan chiqarish xavfini tug'diradi.

Valyuta bozori bu xabarga tezda reaksiya berdi. Yevro va boshqa xavfli aktivlar keskin tushdi, Osiyo savdo soatlarida esa faqatgina oz miqdordagi korreksiya kuzatildi.

EUR/USD bo'yicha texnik tahlilga ko'ra, xaridorlar endi 1.0800 darajasini tiklashga urinishi kerak. Faqat shundan so'ng 1.0830 test qilinishi mumkin. Keyingi maqsad 1.0860 bo'lishi mumkin, biroq bu asosiy bozor ishtirokchilarining qo'llab-quvvatlashisiz juda qiyin bo'ladi. Eng uzoq bullish maqsad 1.0890 darajasida. Agar instrument pasaysa, faol xarid faqat 1.0770 atrofida kutiladi. Agar bu daraja ushlanmasa, 1.0736 minimumini qayta sinov qilish zarur bo'ladi yoki 1.0715 dan long pozitsiyalar ochilishi mumkin.

GBP/USD bo'yicha, funt sterling xaridorlari yaqin qarshilik darajasi — 1.2930 ni tiklashi kerak. Faqat shundagina 1.2970 yo'nalishida harakat qilish mumkin bo'ladi, ammo bu darajadan yuqoriga chiqish oson bo'lmaydi. Eng uzoq bullish maqsad 1.2999 darajasida. Agar juftlik tushsa, sotuvchilar 1.2890 ustidan nazoratni qayta olishga urinadilar. Ushbu hudud muvaffaqiyatli yorib o'tilsa, bu bullish impulsni keskin susaytiradi va GBP/USD'ni 1.2865 darajasiga tushirishi mumkin, keyinchalik esa 1.2835 darajasigacha pasayish ehtimoli mavjud.